Μανιάτικο Μοιρολόι: Και επίσημα στην Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά της Ελλάδας
Δελτίο τύπου Δήμου Αν. Μάνης
Με μεγάλη χαρά και περηφάνια ανακοινώνουμε την εγγραφή του μανιάτικου μοιρολογιού στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας. Για την επίτευξη του σκοπού ο Δήμος Ανατολικής Μάνης σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Σπάρτης και πλήθος πολιτιστικών και λαογραφικών συλλόγων της Μάνης είχαν συστήσει ομάδα μελέτης με την επωνυμία «Πρωτοβουλία για τη διαφύλαξη και ανάδειξη του μανιάτικου μοιρολογιού».
Στο πλαίσιο της εφαρμογής της Σύμβασης της UNESCO, η χώρα μας δημιούργησε και εμπλουτίζει συστηματικά το Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς, στο οποίο κοινότητες φορέων άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς έχουν τη δυνατότητα να αναδείξουν τα στοιχεία που οι ίδιες θεωρούν σημαντικά, για την ταυτότητά τους με σκοπό τη διαφύλαξη των παραδόσεων και τη μετάδοσή τους στις νεότερες γενιές.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση που εξέδωσε σήμερα το Υπουργείο Πολιτισμού σχετικά με την ένταξη τεσσάρων νέων εγγραφών, μια εκ των οποίων αφορά στο μανιάτικο μοιρολόι, «το μανιάτικο μοιρολόι αναφέρεται τυπικά στην αυτοσχέδια θρηνητική μελοποιία, μέρος της μανιάτικης θρηνητικής τελετουργίας (κλάμα), κυρίως από γυναίκες, γνωστές και ως μοιρολογίστρες. Με τα μοιρολόγια οι γυναίκες αντιπροσωπεύουν τους νεκρούς τους και μεταδίδουν τη μαρτυρία τους και έξω από το κλάμα ως συλλογική προφορική ιστορία που αντέχει στον χρόνο».
Είναι παγκοσμίως γνωστό πως τα «Μοιρολόγια» αποτελούν για τη Μάνη σημαντικό σημείο της πολιτιστικής παράδοσής μας. Μέσω του ιερού αυτού καθήκοντος που έχουν αναλάβει οι γυναίκες της περιοχής εκφράστηκε ανά τους αιώνες η μοναδική κουλτούρα του τόπου, η λαϊκή παράδοση και το εκφραστικό γλωσσικό ιδίωμα. Το μοιρολόι αποτελεί διαχρονικά για τις Μανιάτισσες τον τρόπο έκφρασης του θρήνου και του πόνου της απώλειας και ως ζωντανός οργανισμός συνεχίζει να αντικατοπτρίζει έως σήμερα τα ήθη, τα συναισθήματα και τις ιδιαιτερότητας του τόπου και του μανιάτικου λαού.
Το δελτίο για το στοιχείο άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς υποβλήθηκε το 2022 και έτυχε συστηματικής επεξεργασίας από τη Διεύθυνση Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς, την Εθνική Επιστημονική Επιτροπή για την Εφαρμογή στην Ελλάδα της Σύμβασης για τη Διαφύλαξη της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς (UNESCO, 2003).
Υπενθυμίζεται πως ο Δήμος Ανατολικής Μάνης έχει καταθέσει επίσης υποψηφιότητα εγγραφής του εορτασμού της «Επετείου της 17ης Μαρτίου 1821», η οποία αναμένεται να αξιολογηθεί.
